Sprawa w sądzie – ile to kosztuje? cz. III

W tej części artykułu zajmiemy się tematem uzyskania zwolnienia od kosztów sądowych.

Osoba, która nie jest w stanie pokryć kosztów sądowych związanych z procesem, może ubiegać się o zwolnienie od kosztów sądowych, zgodnie z treścią art. 102 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych. Decyzja o przyznaniu takiego zwolnienia będzie należała do sądu rozpatrującego sprawę.

Pierwszym pismem, które może zostać objęte zwolnieniem od kosztów sądowych jest oczywiście pozew. Zasadą jest, że osoba, która ubiega się o zwolnienie od kosztów sądowych składa pozew wraz z wnioskiem o zwolnienie od kosztów sądowych. Do pozwu należy w takim wypadku dołączyć „Oświadczenie o stanie rodzinnym, majątku, dochodach i źródłach utrzymania” (do pobrania np. tutaj). Wniosek o zwolnienie od kosztów sądowych nie podlega opłacie.

Wspomnieć należy również, iż sąd w przypadku powzięcia wątpliwości, co do prawdziwości złożonego oświadczenia może zarządzić dochodzenie, w celu ustalenia prawdziwego stanu rzeczy. Stronę, która uzyskała zwolnienie od kosztów sądowych na podstawie świadomego podania nieprawdziwych okoliczności, sąd, cofając zwolnienie, skazuje na grzywnę w wysokości do 1000 złotych. Niezależnie od obowiązku uiszczenia grzywny strona powinna uiścić wszystkie przepisane opłaty i pokryć obciążające ją wydatki.

Rozpatrując wniosek o zwolnienie od kosztów sądowych, sąd oczywiście może taki wniosek uwzględnić, bądź nie. Dodatkowo sąd może również taki wniosek uwzględnić zarówno w całości, jak i jedynie w części. Wszystko zależy od sytuacji majątkowej Wnioskodawcy.

W przypadku uwzględnienia wniosku, sąd poinformuje o tym Wnioskodawcę i nada sprawie dalszy bieg. Natomiast, w przypadku nieuwzględnienia takiego wniosku, zostanie od oddalony, a Wnioskodawca zostanie wezwany do uiszczenia opłaty sądowej. Na postanowienie sądu w tej kwestii przysługuje zażalenie.

W dalszym toku procesu, może się okazać, że konieczne jest zwolnienie z dalszych kosztów np. opinii biegłego. Procedura w tym przypadku będzie wyglądała analogicznie. Należy zatem pamiętać, że w przypadku zmiany sytuacji majątkowej strona może nie uzyskać kolejnego zwolnienia.

Podkreślić należy również, iż zwolnienie od kosztów sądowych nie zwalnia strony od uiszczenia kosztów procesu strony przeciwnej, w przypadku przegrania sprawy.

Autor: Stefania Krupa